Noord-Holland

Een van de kindjes van het landelijke Klimaatakkoord is de Regionale Energiestrategie (RES), opgebouwd uit 30 gebieden met besturen. Daarmee is dit een nieuw, niet-gekozen lichaam tussen provincie, waterschap en gemeente en dat verregaande voorstellen kan doen rondom de inrichting van de open ruimte, maar dan wel verengd tot zon en wind-op-land. De twee Regionale Energie Strategieën (RES) die Noord-Holland rijk is worden nauwelijks ondersteund door de bevolking, zo blijkt uit een keur aan moties op gemeentelijk niveau die met name de plaatsing van zeer grote windturbines vrezen. Een selectie van bewoners en belangenbehartigers woonden ‘ontwerpateliers’ bij, maar hun inbreng was vooral het plakken van stickertjes op vooraf reeds vastgestelde locaties. Veel aanwezige partijen zoals windcoöperaties, zitten daar om hun eigen business model te promoten en om (hoewel dat zeker hun bedoeling niet is) boeren – de lusten - en omwonenden – de lasten - tegen elkaar op te zetten. Zij maken zeker geen onderdeel uit van een aselect gekozen groep omwonenden, zoals het eigenlijk zou moeten, maar tellen wel mee in de ‘participatie’. De gewone burger wordt niet gehoord. Daarom stemde de SP-fractie op 5 oktober in de Statenvergadering tegen het voorstel om de RES vast te stellen.

Het Geingebied blijft daarbij hopelijk gespaard. De SP-motie daartoe werd met algemene stemmen aangenomen. ‘Hopelijk helpt dit om het mooie gebied te behoeden voor een gruwelijke landschappelijke metamorfose’, aldus Statenlid Eric Smaling. Het Geingebied strekt zich uit van Weesp en Driemond tot Abcoude en Baambrugge en vormt de groene zoom pal ten zuiden van Amsterdam Zuidoost. Het is van bijzondere cultuurhistorische waarde en vormde een inspiratiebron voor sommige van onze grote schilders. De Stelling van Amsterdam loopt er doorheen (Unesco-werelderfgoed). Zeer veel buurtbewoners, met name uit Amsterdam Zuidoost, maar ook toeristen en dagjesmensen komen vaak in dit gebied om te genieten van de natuur en de landschappelijke schoonheid. Zowel de provincie Noord-Holland als de provincie Utrecht merken het echter aan als ‘zoekgebied voor windmolens’. Het gebied ligt op de grens van deze twee provincies. Bewoners in het Geingebied verzetten zich hevig tegen deze plannen1 en met succes. 

De gemeente Ronde Venen heeft zich inmiddels uitgesproken tegen de komst van windmolens.2 Verwacht mag nu worden dat de provincie Noord-Holland samen met de gemeenten, de provincie Utrecht en de verschillende RES-regio’s het belang van de publieke functies en de erfgoedstatus voorop zal stellen.3

Het draagvlak voor de plannen om duurzame energie op te wekken is vooralsnog ver te zoeken. De SP zorgde middels een tweede motie voor een meer concrete invulling om omwonenden voor 50% ‘mede-eigenaar’ te laten worden van energieprojecten. Nu is dat een ‘streven’, maar het zal gewoon concreet geregeld moeten worden. Het participeren in de aanleg van en het hebben van een aandeel in zonnepanelen en/of windmolens biedt uitkomsten: “Financiële participatie is van groot belang. Mensen moeten het terug kunnen zien in de portemonnee als ze willen bijdragen aan de energietransitie. Dat is ook logisch, zeker als je leest hoeveel subsidie naar grote buitenlandse datacentra gaat. Wij extra belasting betalen om windmolens voor onze neus te krijgen en de opgewekte energie dan gesubsidieerd die datacentra in zien verdwijnen? Ik dacht het niet’, aldus Smaling.

De door de Staten aangenomen RES-plannen worden nu op landelijk niveau beoordeeld. Vervolgens zullen ze op lokaal niveau verder worden ontwikkeld. 3

2) Volkskrant, 2 oktober j.l.: ‘Toch geen windturbines in Het Gein. Wel zorgen om snode plannen van omliggende gemeenten’

en:

Parool, 2 oktober j.l.: ‘Gemeente: geen windmolens bij rivier het Gein bij Abcoude’

3) Noord-Hollands Dagblad, 5 oktober j.l.: ‘Regionale Energiestrategieën door naar volgende ronde’

4) Uitzending De Hofbar, 6 oktober 22.00u: 'Primeur voor Nederland: kort geding voor Drents windmolenpark’