Noord-Holland

Overal kom je het tegen: we stevenen af op het ravijnjaar. Een paar jaar terug is een andere manier bedacht om te berekenen hoeveel geld de provincie of de gemeente elk jaar krijgt vanuit het Rijk. Geld om de provincie of de gemeente draaiend te houden. In dat bewuste ravijnjaar, om precies te zijn in 2026, zal dat bedrag fiks minder zijn. Iedereen houdt zijn hart vast.
De Rijksbijdrage is broodnodig, want zowel de provincie als de gemeentes hebben bijna geen mogelijkheden om zelf geld binnen te halen via belastingen. De provincie kan dat alleen via de zogeheten opcenten op de motorrijtuigenbelasting, de gemeente kan dat doen via parkeerinkomsten of de Onroerendzaakbelasting. Die eigen inkomsten zijn absoluut ontoereikend om alles van te betalen.

Vanuit de Vereniging van Nederlandse Gemeentes is al een noodkreet gekomen: de actie heet Raden in Verzet. Gemeentes die zich hier al bij hebben aangesloten zeggen dat zij gewon zullen doorgaan met waar zij mee bezig waren. Zij willen niet bezuinigen en laten het gemeentetekort daarom oplopen. Gemeentes gebruiken hun geld voor bibliotheken, zwembaden, onderhouden van het groen, de WMO, armoedebestrijding, opvang van daklozen, schoolzwemmen, onderhoud van wegen, kortom eigenlijk voor alles wat in een gemeente nodig is. Wanneer er dan bezuinigd wordt, lopen al deze mooie zaken het risico te verminderen of zelfs helemaal te verdwijnen. De bij Raden in Verzet aangesloten gemeentes willen dat dus niet.

Afgelopen week hebben de wethouders in heel veel gemeentes zich daarbij aangesloten. De Vereniging van Wethouders in ons land heeft ook een brandbrief aan het Rijk gestuurd met daarin de noodkreet dat hen het water aan de lippen staat.

Tijdens de begrotingsbehandeling in de provincie heeft de SP-fractie een motie aangenomen gekregen die de provincie Noord-Holland oproept om in het Interprovinciaal Overleg (IPO) het voortouw te nemen om zich aan te sluiten bij de gemeentes. Volgens de wet hebben provincies de taak om toe te zien of gemeentes hun geld wel goed besteden. Wanneer gemeentes vanwege dat ravijnjaar daartoe niet meer in staat zouden zijn en dus tegen een begrotingstekort aanlopen, zouden ze door de provincie onder curatele kunnen worden gezet. Volgens dat zogeheten Artikel 12 gaat de provincie zich dan bemoeien met de gemeentebegroting. Dat betekent in negen van de tien gevallen dat er bezuinigt moet worden. Verschillende gemeentes hebben daar in het verleden mee te maken gehad. Dan moest de bibliotheek dicht of werd bijvoorbeeld geschrapt dat er geen kwijtschelding voor afvalstoffenheffing meer kon worden aangevraagd door mensen met een uitkering.

Met de aangenomen motie wil de SP bereiken dat de provincie en de gemeentes niet langer doorgeefluik van de bezuinigingen van het Rijk zijn. Dat zij daarmee niet kiezen voor de centen, maar voor de mensen. Nu maar afwachten hoe daar vanuit het Rijk op gereageerd wordt.

Foto: SP