Noord-Holland

De verhoging van de maximumsnelheid kan niet anders dan negatieve gevolgen hebben. SP-statenlid Fred Gersteling: “Ik wil van het provinciebestuur opheldering hebben hoe groot deze gevolgen in Noord-Holland zijn voor fijnstof en geluidsoverlast en wat de effecten daarvan zijn op nieuwbouw van woningen en op natuurgebieden. Wat de SP betreft spreekt Noord-Holland zich uit tegen de plannen van de minister.”

Op 28 november kondigde minister Schultz van Haegen aan op zestig procent van de snelwegen de maximum snelheid te willen verhogen naar 130 kilometer per uur. Volgens de minister heeft dat geen gevolgen voor de luchtkwaliteit en is het alleen maar gunstig voor de doorstroming van het verkeer. Tot nu toe spreken alle rapporten van verhoging van CO2- en NO2-uitstoot en is toename van geluidsoverlast gemeten bij hogere snelheden. Gersteling: “Ik heb geen idee hoe de minister nu opeens met andere cijfers kan komen, het lijkt wel of zij contact heeft gehad met de oliemaatschappijen.”

Schriftelijke vragen gevolgen verhoging maximum snelheid op wegen

Minister Schultz van Haegen kondigde 28 november aan op zestig procent van de snelwegen de maximumsnelheid te willen verhogen naar 130 kilometer per uur. Daarnaast gaat de maximumsnelheid op vier van de vijf 80 kilometerzones bij de grote steden per 1 juli volgend jaar omhoog naar 100 kilometer per uur.
Auto's rijden optimaal rond de tachtig kilometer per uur en elke kilometer erbij zorgt voor een exponentiële groei van de emissie door auto's.

Brandstofverbruik

Het brandstofverbruik van voertuigen neemt exponentieel toe met de snelheid. Dat heeft twee oorzaken: Het kost steeds meer energie om de luchtweerstand te overwinnen en motoren worden minder efficiënt naarmate ze hun maximale vermogen naderen. Verhoging van de snelheid van 120 naar 130 km/uur veroorzaakt 10 procent meer CO2-uitstoot. Op termijn neemt de totale CO2-uitstoot van Nederland met 2,5 procent toe (bron: CE Delft). De afgelopen jaren is er milieuwinst geweest door het belastingvoordeel op zuinige auto's, helaas wordt dit door de snelheidsverhoging tenietgedaan (bron: Goudappel Coffeng).

Luchtvervuiling

De uitstoot van NO2 stijgt bij hogere snelheden harder dan het brandstofverbruik. Moderne motoren zijn zo afgesteld dat bij een constante snelheid van ca. 80 km/uur de gunstigste verhouding tussen snelheid en uitstoot wordt bereikt. Een verhoging van de maximumsnelheid van 120 naar 130 leidt tot 29 procent meer locaties waar de normen voor luchtkwaliteit worden overschreden. Uit het rapport van de rekenkamers van de grote steden van deze zomer werd niet alleen duidelijk dat Nederland ook in 2015 op tal van plekken niet aan de normen zal voldoen, maar ook dat we op nog eens 5 keer meer plekken vlak onder die norm zitten. Willen de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht wel voldoen aan de norm dan moeten, volgens de Rekenkamers, drastische maatregelen worden getroffen waarbij aanvullend beleid van het Rijk noodzakelijk is. De conclusie is dan ook gerechtvaardigd dat de maximumsnelheid verhogen daar niet aan meewerkt en het in gang gezette beleid om beter te voldoen aan de luchtkwaliteit teniet doen.

Geluidsoverlast

De geluidsoverlast neemt toe met de snelheid. Vooral het geluid van banden en wind neemt toe. Omdat de snelheidsverhoging niet geldt voor vrachtwagens blijft de stijging beperkt tot gemiddeld 0,85 dBA. Deze stijging maakt het in de meeste gevallen niet wettelijk noodzakelijk om extra geluidswerende voorzieningen te treffen. De natuur en de omwonenden van snelwegen krijgen dus wel te maken met meer lawaai, maar kunnen niet rekenen op voldoende compenserende maatregelen. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) kunnen de kosten om geluidhinder en verlies aan luchtkwaliteit te compenseren, in de periode tot 2020, oplopen tot enkele miljarden euro's.

Deze constateringen staan nog los van de gevolgen voor de verkeersveiligheid. Als vrachtverkeer 80 km/uur blijft rijden dan nemen de ongelukken meer toe dan de al eerder berekende vijftien doden en tweehonderd gewonden.
Dit leidt tot de volgende schriftelijke vragen:

1. Zijn GS het met vragensteller eens dat de aangekondigde verhoging van de maximum snelheid negatieve gevolgen heeft voor de luchtkwaliteit en de geluidsoverlast? Zo nee, waarom niet?
2. Welke gevolgen hebben deze verslechtering van de luchtkwaliteit nabij en in Noord-Hollandse steden? Kunt u met name ingaan op de gevolgen voor de nieuwbouw van woningen betreft? (Immers o.a. Amsterdam hebben uitstel gehad om op termijn te kunnen voldoen aan de Europese eisen).
3. Welke gevolgen hebben de toename van de geluidsoverlast nabij en in Noord-Hollandse steden? Kunt u met name ingaan op de gevolgen voor de bestaande en de nieuwbouw van woningen?
4. Welke gevolgen hebben de toename van de geluidsoverlast en de afname van de luchtkwaliteit nabij natuurgebieden, (al dan niet voormalige) nationale landschappen en recreatiegebieden in Noord-Holland? Kunt u met name ingaan op de gevolgen voor het voldoen aan Europese regels m.b.t. natuurwaarden en de gevolgen voor de recreatie in recreatiegebieden?