Noord-Holland

Waar je ook komt, laat het woord wooncrisis vallen en je bent verzekerd van een urenlang gesprek. En laat ik er duidelijk over zijn: het is crisis en niet zo’n beetje ook. Koopwoningen zijn welhaast onbetaalbaar geworden, huurhuizen kennen wachttijden die door het dak zijn geschoten. Denk even aan Landsmeer, waar de wachttijd voor een sociale huurwoning 22 (tweeëntwintig!) jaar is. Je zal maar het huis uit willen. Met dit soort wachttijden ben je welhaast al grootouder voordat je op jezelf kunt gaan wonen.

Lange tijd hoorden we “Bouwen, bouwen, bouwen”. Dat zou op zich een oplossing kunnen zijn. Maar het is een eenzijdige oplossing. De oplossing van projectontwikkelaars en bouwers. In onze wereld is het zo dat deze aanhangers van Bouwend Nederland over het algemeen uitsluitend aan zichzelf denken: “Hoe kan ik mijn verdienmodel op orde houden?” Anders gezegd: ze zijn Sinterklaas niet. Het gevolg is dat er wel dure woningen gebouwd worden, maar betaalbare woningen steeds achteraan komen. Die worden maar mondjesmaat gebouwd of zijn te klein. Of het zijn tijdelijke woningen, waar op een flexcontract gehuurd wordt.

De grootste behoefte is er aan sociale huurwoningen. Nog steeds, misschien wel juist meer. En wat blijkt? Juist die woningen zijn het stiefkind geworden. Jarenlang structureel slecht onderhouden. Heel vaak als we de buurt ingaan, komen wij schimmelwoningen tegen als gevolg van dat slechte onderhoud. In plaats van tot onderhoud over te gaan kiest een eigenaar heel vaak voor sloop. Maar sloop betekent bijna altijd dat er of duurder of kleiner wordt teruggebouwd.

Sociale huurwoningen werden ook, als gevolg van de aan de woningcorporaties opgelegde Verhuurdersheffing, in de verkoop gedaan. De prijzen die daarvoor gevraagd worden, zijn schrikbarend. Een driekamerbovenwoning kan zomaar 450.000 euro moeten opbrengen. Op twee manieren is die woning dus onbereikbaar geworden voor iemand met een kleine beurs: de koopprijs is niet op te hoesten en hij is niet langer meer beschikbaar als sociale huurwoning.

De sociale huurwoning kan ook nog op een derde manier onbereikbaar gemaakt worden voor mensen met een smalle beurs: hij wordt geliberaliseerd. Dat wil zeggen, bij een volgende verhuring schiet de huurprijs van bijvoorbeeld 500 euro naar 1200 of meer euro. Wordt dus voor mensen die een bijbehorend inkomen hebben, niet voor mensen met een smalle beurs.

Wanneer er nu de grootste behoefte is aan sociale huurwoningen, dan is de conclusie dat er daarvan meer gebouwd moeten worden. Maar veel belangrijker is om te behouden wat er nog wel is. Dus geen sloop, geen verkoop en geen liberalisering van sociale huur. Stop daar dus mee!