Noord-Holland

Herinnert u zich nog die beelden en verhalen over ultramoderne snelwegen in Roemenië en Bulgarije, over rotondes die nergens toe leidden? Asfalt aangelegd met miljarden Europese subsidie? Nou, ook wij hebben zulke projecten. Projecten die – zo werd ons verteld – de infrastructuur zouden verrijken en zo de bereikbaarheid van ons land zouden vergroten.

Het was een wat sombere oktoberdag, waarop ik een autoritje moest maken richting Almere. Ter hoogte van Lelystad werd ik gewezen op de afrit naar ‘Lelystad Airport’ en een gloednieuw robuust viaduct, alsook een glimmend zwarte strook asfalt doemden voor mij op. Ik nam de afslag overigens niet, omdat ik wist dat hij ‘nergens’ naar toe gaat en bovendien mij niet naar mijn reisdoel zou brengen.

Op de terugweg besloot ik het toch eens te proberen en een kijkje te gaan nemen bij het ‘spookvliegveld’. Want dat is het eigenlijk – er staat een prachtig gebouw en honderden lege parkeervakken strekken zich voor je uit, bedoeld om de vele vakantievliegers te verwelkomen. Vliegveld Lelystad is in 1973 geopend en had toen slechts een start- en landingsbaan van gras. Later werd deze verhard, omdat de vliegtuigen zwaarder werden. Voor handelsverkeer – oorspronkelijk de bedoeling van het vliegveld – was de luchthaven overigens niet geschikt, want er was tot 2019 geen luchtverkeersleiding aanwezig. In 1993 werd het vliegveld eigenaar van de Schiphol Group en kreeg het de huidige naam, ‘Lelystad Airport’. Men ging er toen vanuit dat het niet lang meer zou gaan duren voordat Lelystad als satelliet-luchthaven voor ‘grote broer’ Schiphol zou kunnen dienen, maar door de geringe lengte van de start- en landingsbaan bleek dat onmogelijk.

Zo begonnen de eerste miljoeneninvesteringen in het vliegveld. Omdat Schiphol alsmaar drukker werd, en het aantal daar toegestane vliegbewegingen steeds dichter bij de limiet van 500.000 vluchten per jaar gingen steeds meer stemmen op Lelystad Airport nu echt op te waarderen tot aantrekkelijke en passende ‘kleine zus’ van Schiphol. Zo zouden alle vakantievluchten voortaan beter vanaf Lelystad kunnen worden uitgevoerd. Dat betekende nog meer miljoenen aan overheidsgeld.

Gaandeweg werden de protesten tegen de opwaardering van Lelystad Airport groter en groter. Er werd gevreesd voor flink wat meer geluidsoverlast in West-Friesland, Friesland en op de Veluwe. Bovendien lijkt het verstandiger – en niet alleen gezien de klimaatproblematiek – om sowieso minder te gaan vliegen. Naar Europese steden moet de trein een goed alternatief worden voor het vliegtuig. De stikstofcrisis lijkt voorlopig het hele vakantieluchthaven-plan op te blazen. De minister heeft besloten dat ‘Lelystad’ voorlopig niet op kan.

En daar ligt de luchthaven nu, ten zuidoosten van Lelystad. Er staat één groot KLM-toestel, te bezichtigen op Aviodrome. Kleine één- en tweedekkertjes stijgen op, zweefvliegtuigen landen. De luchtverkeersleiding draait wel en er is sinds 2019 een heus brandweerkorps actief. De parkeerplekken zijn nog niet toegankelijk – bouwhekken versperren de ingangen. De groenvoorziening van Lelystad wiedt er het onkruid.

We hebben er tot nu toe ruim € 215 miljoen heen gebracht. Het leidt naar niets, het leidt tot niets …