Noord-Holland

Valt het u ook op? Met de regelmaat van de klok wordt bericht gedaan van boze mensen. Ik durf te wedden dat er bij u door deze opening hier voorbeelden van te binnen schieten. Boze boeren, boze klimaatontkenners, boze corona-ontkenners, voor- en tegenstanders van Zwarte Piet. Ik denk dat u van deze lijst veel herkent. En die boosheid uit zich zeer regelmatig in “gedoe” bij demonstraties en gescheld op de sociale media. Wanneer de SP of Lilian Marijnissen een bericht plaatsen op Facebook wordt er massaal gereageerd. Ik heb het niet geturfd, maar ik schat dat steevast driekwart van de reacties een boze toon hebben.

Ook in het buitenland is die boosheid terug te vinden. De Black Lives Matter-demonstraties in de Verenigde Staten. Of de grote demonstratie in Berlijn eind augustus tegen de coronamaatregelen. De boosheid is daar dusdanig groot, dat het tot massale vechtpartijen is gekomen, met heel nare gevolgen. De reactie van Donald Trump op de boze demonstranten is dat hij olie op het vuur gooit door in zijn optredens agressieve taal te bezigen en alleen maar meer politie erop af te sturen. Een oorzaak van de woede (ook die van zijn medestanders en aanhangers) vindt hij niet interessant. 

De reactie van de Duitse parlementariërs op het bestormen van de Bondsdag was er een van afschuw. Aan de ene kant te begrijpen, want de Duitse geschiedenis heeft zeer heftige dingen meegemaakt toen het Duitse parlement nog Reichstag heette. Maar ook hun reactie maakte duidelijk dat de vraag naar het waarom van de woede nog niet gesteld was. Ik kan mij natuurlijk boos maken over een man als Trump, die uitsluitend in spierballentaal denkt en spreekt. Of over Duitse parlementariërs die met afschuw reageren op gewelddadige demonstranten zonder zich hardop af te vragen wat zij zelf verkeerd hebben gedaan. 

In eigen land

Maar ik hou het nu even bij Nederland. Wanneer er gestemd moet worden over structurele loonsverhoging voor zorgpersoneel, geven regeringspartijen niet thuis. Wanneer er gedacht moet worden over coronasteun aan bedrijven, wordt alles in het werk gesteld om een bedrijf als KLM letterlijk in de lucht te houden, terwijl de werknemers “gewoon” ontslagen worden. Wanneer er gestemd moet worden over de afschaffing van de verhuurdersheffing, bevriezing van de huren of uitbreiding van de sociale woningbouw, dan geven regeringspartijen niet thuis. Wanneer er een noodkreet komt vanuit de Jeugdzorg, sluit men toch gewoon een instelling van de Hoenderloo Groep en mogen de inmiddels noodlijdende gemeentes zelf voor het geld zorgen. Wanneer Groningen verzakt vanwege de aardgaswinning moet er eindeloos gesteggeld worden om de getroffen bewoners te compenseren. ENZOVOORT!

Nederlanders hebben alle reden om boos te zijn. Boos op regeringsbeleid wat er alleen maar voor heeft gezorgd dat de verschillen tussen mensen toenemen. Het grootste verschil is dat tussen de hoogste en laagste inkomens. Dat verschil is alleen maar gegroeid. Geëxplodeerd zelfs. Combineer dat met het gevoel dat die hoogste inkomens er alles aan doen om dat verschil vooral niet te verkleinen, omdat de regering daaraan meewerkt, dan heb je een zeer vruchtbare voedingsbodem voor boosheid.

Is er een oplossing? In dat geval breng ik een voor velen van ons bekende tekst in de herinnering: “Blijf niet mokkend aan de kant staan. Stel een daad en toon je moed. Laat je woede hand in hand gaan met het goede wat je doet. Stem voor, stem SP!”