Noord-Holland

In de wereld van vandaag, waar industriële landbouw en gigantische boerderijen de norm zijn geworden, lijkt het idee van biologisch voedsel als alledaagse kost soms ver weg. Maar laten we eens teruggaan naar een tijd waarin het gras groen was, de lucht schoon en het voedsel puur. Dat was het tijdperk van mijn opa, een boer met slechts 2 tot 3 hectare grond. Hij had zijn eigen moestuin, fruitboomgaard, bijen, één koe, 100 kippen voor eieren en 2 hectare bollen. Alles gebeurde met de hand, en toch slaagde hij erin om een groot gezin te voeden. Dit beeld van een boer uit het verleden is misschien wel de boer van de toekomst.

Tegenwoordig lijken boeren 23 hectare grond nodig te hebben, samen met een arsenaal aan gewasbeschermers - laten we het beestje bij de naam noemen, gif - en de grootste landbouwmachines die er zijn. En dan zijn er nog loonwerkers die worden ingehuurd. Het lijkt een wereld verwijderd van de eenvoud van mijn opa's tijd.

Maar wat als we deze loonwerkers weer hun eigen land kunnen geven? Wat als we de boeren zouden kunnen terugbrengen naar die bescheiden 2 tot 3 hectare grond? Zou dat niet de weg kunnen zijn naar een meer duurzame landbouw? Ik denk van wel.

Verkleinde boeren hebben namelijk de mogelijkheid om veel makkelijker de overstap naar biologische landbouw te maken dan de grootschalige operaties met 23 hectare. Hiermee zetten we niet alleen stappen in de richting van biologisch voedsel, maar maken we ook serieus werk van het verminderen van onze ecologische voetafdruk.

Het startpunt ligt niet slechts bij de boeren, maar ook op de markt zelf. Het is van cruciaal belang dat producten van lokale boeren worden aangeschaft tegen een rechtvaardige prijs en vervolgens op een eerlijke manier worden verkocht. We moeten terug naar een markt met korte schakels. Ik zie dit als een essentiële stap op weg naar duurzame landbouw, met name door de export te verminderen. Dit heeft niet alleen voordelen op het gebied van CO2-reductie, omdat producten niet over grote afstanden vervoerd hoeven te worden, maar het kan ook bijdragen aan het oplossen van het probleem van megastallen. Deze megastallen ontstaan vaak door grootschalige productie voor exportmarkten, met alle nadelige gevolgen voor dierenwelzijn en het milieu.

Nu denk je misschien ja dat is leuk. Maar hoe zit het dan met het verdienmodel voor de boeren? En hoe gaat de consument die eerlijke beprijzing betalen? De boeren moeten toch ook rondkomen? En de consument dan, die komt nu al nauwelijks rond! Helaas zijn de boeren zelf al jaren klemgezet door de banken. “Een lening? Oké maar dan moet jij wel je bedrijf uitbreiden!” En bijna nog erger, leven zo ongeveer 40% van de boeren nu rond het bestaansminimum. Ook pleit de SP al jaren voor de verhoging van lonen, uitkeringen en pensioenen. Want de consument verdient net

zoals de boer een eerlijk inkomen waar je normaal van rond kunt komen.

Laten we ons de weg herinneren die mijn opa volgde, en laten we samen streven naar een wereld waar biologisch voedsel de norm is. Het begint met kleinere boeren, minder export en een lokaal georiënteerde benadering, maar het eindigt met een grotere toekomst voor ons allemaal.